Door San op
Vandaag ben ik in Gouda in de nieuwe, mooie holistische dierenartspraktijk van Ruth Boerekamp. Hier behandelt zij vooral honden en katten, maar ook andere kleine huisdieren zoals cavia’s en konijnen. Paarden behandelt Ruth op locatie. Het grote voordeel hiervan is dat het voor de paarden minder stressvol is en dat zij de omgeving en het management rondom het paard goed kan beoordelen: het ruwvoer (zelf voelen en ruiken), de stalling en de bijbehorende weide of paddock en de eventuele kuddegenoten.
Wat is eigenlijk een holistisch dierenarts?
"Zoals ik er tegen aankijk is het een combinatie van het reguliere diergeneeskundige stuk goed op orde hebben en daarnaast ook complementair ‘breed’ kunnen kijken naar het dier. Dat betekent dat aanvullende disciplines zoals osteopathie of acupunctuur meegewogen worden in het onderzoek, behandeling en advies en dat er soms heel gericht voor gekozen wordt. Daarbij hoort regelmatig overleg met (reguliere/complementaire) collega's en het volgen van nascholing om bij te blijven in het vakgebied. Zo kun je als het nodig is gericht doorverwijzen voor aanvullend en specialistisch onderzoek, denk hierbij bijvoorbeeld aan een CT-scan of MRI.”
“Holistisch is voor mij ook kijken hoe het voor een dier in de basis geregeld is. Dit is de grondslag voor een huisdier om gezond te zijn en zich in gedrag ook gezond kan uiten ten opzichte van soortgenoten. De voeding, verzorging en leefomgeving, de beweging zijn voor elk dier basale behoeften, die goed gedekt dienen te zijn. Voor het individuele dier, maar ook voor de roedel/kudde in zijn geheel. Zo kijk ik naar het management, huis- c.q. stalgenoten, de leefomstandigheden, beweging, rantsoen, bekapping en dergelijke, maar ook naar de interactie van het dier met de eigenaar. Voor mij is holistisch dus de implementatie van reguliere en complementaire diergeneeskunde waarbij aan de basale behoeften van een dier moet worden voldaan. Daar waar het kan, probeer ik bij klachten te zoeken naar natuurlijke oplossingen. Als een dier bijvoorbeeld veel last heeft van de reguliere medicatie voor pijnstilling, ga ik op zoek naar goede natuurlijke alternatieven die minder bijwerkingen geven. Zo gaat spoelen van wonden prima met een honing spoelvloeistof en reageren (diepere) wonden vaak buitengewoon goed op een zalf op basis van Calendula of honing.”
De lijst met opleidingen van Ruth is indrukwekkend: uiteraard is zij afgestudeerd als dierenarts met als afstudeerrichting kleine huisdieren. In haar tijd was paard nog geen specialisatie. Tijdens haar postdoctorale studie deed zij een 3-jarige opleiding in homeopathie, gevolgd door tweemaal een 2-jarige opleiding acupunctuur paard en gezelschapsdieren (internationale certificatie IVAS). Ruth is onderlegd met de Lecher Antenne, heeft een opleiding chiropractie voor gezelschapsdieren genoten en heeft modules lymfedrainage bij paarden afgerond. Momenteel volgt zij een 3- jarige internationale opleiding osteopathie voor paarden. Haar interesse bij de diergeneeskunde lag van af het begin bij de interne geneeskunde, waar een heel scala aan disciplines samenkomt.
Ook paardencoaching heeft de interesse van Ruth. Zij volgde de basisopleiding en verdieping van ‘systemisch werken met paarden’. Dit bracht haar veel persoonlijke inzichten en een nieuwe blik op het werken met paarden, de leefomgeving en de interacties tussen ruiter en paard. Als het spaak loopt in de communicatie tussen mens en dier is de ervaring van Ruth dat een nieuwe invalshoek heel verhelderend kan werken.
Beide ouders van Ruth kwamen uit boerenfamilies met melkvee, varkens en paarden, dus genoot zij van haar 2e tot zeker haar 18e jaar van vele vakanties op de boerderij. Paarden waren op de meeste boerenerven voor ‘erbij’: in de familie werd er soms een veulentje gefokt voor de sport en als liefhebberij. Op zondag keek je wel eens naar springwedstrijden of ging je mee naar een wedstrijd, dat hoorde er gewoon bij. Heel ontspannen allemaal. Paarden uit de wei halen was een hele klus: weilanden waren zo groot, dat je lange stukken moest lopen voor je er was. Er was veel ruimte en groen. Een traumatisch ervaring zal Ruth nooit vergeten: als klein meisje van 6 jaar zat zij op de pony die plots in de schemering besloot er in rengalop vandoor te gaan onder het prikkeldraad. Ruth die er bovenop zat, werd dwars door het prikkeldraad getrokken en nam de omheining letterlijk mee. Aan dit avontuur heeft zij littekens overgehouden, maar geen angst: haar wijze tante zette haar de volgende dag gewoon weer op een groot paard dat toevallig met ‘paard en wagen’ op de koffie kwam. Toen was het leed weer snel geleden.
Hoewel Ruth begon als dierenarts voor kleine huisdieren, behandelde zij van begin af aan ook soms paarden. Toen zij in 2007 haar (internationale) acupunctuuropleiding voor gezelschapsdieren en paarden volgde, breidde zij dat uit en sinds de start van haar eigen praktijk in 2014 behandelt zij meer paarden dan honden en katten.
Wat is volgens jou het grootste misverstand rondom de zorg voor paarden, Ruth?
"Eigenlijk het besef om te voldoen aan de basisbehoeften van een paard: beweging, kuddegenoten/leefomgeving, voeding en verzorging (denk bijvoorbeeld ook aan gebit en goede hoefverzorging). Ik groeide op met paarden die in een groep op enorme lappen grond liepen, weinig stress hadden, tweemaal per dag een handje paardenbrok kregen, soms een schepje haver, en relatief weinig klachten hadden. Ik vraag me af of de stapmolen en/of een paar uurtjes bewegen per dag wel voldoende is. Hoe hebben we het eigenlijk zover kunnen laten komen dat dit nu de standaard is? Er is soms helemaal geen sprake van leven in kuddeverband, soms zien paarden elkaar niet eens, ook niet tijdens het eten. Wat betekent dit voor een paard? Heeft dit bijvoorbeeld effect op iets simpels als voernijd?” Een mevrouw die eens achter de tralies van haar paardenstal stond en een grapje maakte ‘nu ben ik een paard!’, deed Ruth beseffen dat er veel ruimte is voor verbetering!
“Toch gaan heel veel dingen rondom paarden ook goed en zijn mensen bewuster met hun dier bezig. Dat geeft ruimte voor perspectief, gezondere paarden en meer rust en ruimte voor paard en eigenaar. Ook de sport geeft plezier aan mens en dier. Er komen mooie dingen tot stand via sport en spel - waarbij juist dieren een verbindende factor zijn, waar taal ophoudt en waar iedereen elkaar begrijpt. Paarden worden daarnaast ook ingezet voor therapie in allerlei soorten en maten of ingezet op zorgboerderijen, wat ongelofelijk veel ruimte geeft voor inzichten en herstel voor mensen. Samen met je paard (net zoals met andere dieren) ‘spelen en leren van elkaar’ blijft op alle vlakken belangrijk en gezond. Ook in de (top) sport wordt voldaan aan de behoefte van paarden aan voldoende ontspanning, spelen en leren, en met een goede begeleiding rondom het geheel kan dat voor een paard echt leuk worden en zijn. Samen genieten van de sport - paard en ruiter - zal dan de boventoon moeten voeren - wil het paard en ruiter gezond kunnen blijven en een leven lang goed mee kunnen draaien. Prestatie zal hieraan ondergeschikt moeten zijn en niet leidend, is mijn advies.”
Als ik vraag wat Ruth het leukste vindt aan haar werk is het dan ook niet verwonderlijk dat zij zegt:
“Het buiten zijn, in de natuur en het bij de paarden zijn. Daarnaast is de diversiteit aan mensen leuk, net zo als dat elk paard weer anders is. Van recreatiepaard tot (top) sportpaard, dat is verfrissend en heel leerzaam. Ik leer ook veel van eigenaren zelf: mensen zijn creatief en vindingrijk en hebben zelf vaak een schat aan kennis en ervaring. Ik vind het inspirerend hoe mensen problemen soms al zelf oplossen. Deze kennis koesteren en doorgeven is nuttig en helpend voor iedereen."
Voldoening haalt Ruth ook uit eyeopeners bij eigenaren:
“Je moet vaak roeien met de riemen die je hebt. Dit geldt ook voor het grote probleem dat er vaak gewoekerd moet worden met beschikbare ruimte voor het houden van paarden (in het westen is meestal minder ruimte dan in het oosten, zuiden of noorden van het land). Verder vind ik het leuk om mensen bewust te maken, bijvoorbeeld over paarden en planten: hoe je hagen voor je paard kunt planten die wel eetbaar zijn, zoals de meidoorn.”
Waarom kies je voor natuurlijke producten zoals PUUR en Phytonics?
“De basis moet kloppen voor een huisdier, daar kan geen enkel (genees) middel ter vervanging voor dienen. Goede voeding, voldoende beweging, verzorging en contact met soortgenoten zijn een must en is de basis van mijn behandelstrategie. Er zijn tegenwoordig veel ondersteunende middelen op de markt voor onze huisdieren, maar helaas is niet alles daarvan gezond of geschikt. Soms kan het toch goed of noodzakelijk zijn middelen in te zetten. Het liefst kies ik dan voor iets wat natuurlijk is, maar soms grijp ik toch ook naar reguliere middelen, zoals antibiotica of zelfs prednison, al is dat laatste sporadisch. Ik beschik over een scala aan mogelijkheden: van klassieke homeopathie tot (Chinese) kruiden, ik kies wat past. De middelen van PUUR en Phytonics horen ook tot dit arsenaal. Een pre is dat ze goed en gedegen zijn opgezet (Phytonics is bovendien dopingvrij wat een welkome aanvulling is in de (top)sport), in samenwerking met collega dierenartsen zijn ontwikkeld en bovenal dat de producten gewoon goed werken. Ik zie dat dagelijks in mijn praktijk, hoor het terug van cliënten en van mijn collega's in het veld. Ik ben er blij mee dat dergelijke producten er zijn - en de dieren met mij!”
Wil je meer weten over holistisch dierenarts Ruth Boerekamp en haar werk of een afspraak maken? Op haar website http://www.dierenartsholistisch.nl/ of op Facebook https://www.facebook.com/Dierenarts-holistisch-Ruth-Boerekamp- vind je meer informatie.
