Door Dierenarts Evel... op
Rugklachten bij honden
Honden zijn net mensen. Ook bij honden komen regelmatig rugklachten voor. Bij jonge honden is het vaak omdat ze te wild of te onstuimig hebben gespeeld of tegen een boom of andere hond zijn opgebotst. Vaak weet je dit wel als eigenaar, omdat je het gezien hebt of een schreeuw hebt gehoord. Bij oudere honden kunnen rugklachten ontstaan door artrose in de rug. De meest bekende vorm daarvan is spondylose, waarbij de laatste lendenwervels aan elkaar gaan groeien. Dit geeft eerst heel veel pijn, maar als ze eenmaal aan elkaar vastzitten vooral stijfheid. Ook door artrose in de poten, met name in de heupen en de ellebogen, kunnen rugklachten ontstaan, omdat de hond zijn rug anders gaat belasten. Tot slot kunnen oudere honden ook last krijgen van “oude trauma’s “ van eerdere botsingen of verstappingen in het verleden. Als er eenmaal artrose is, gaat dat niet meer weg, maar er zijn wel verschillende mogelijkheden om een hond hierbij te ondersteunen, zodat hij zo goed mogelijk met zijn artrose kan blijven bewegen.
Hoe herken ik rugpijn bij mijn hond?
Ik merk dat veel eigenaren het lastig vinden om te herkennen of hun hond last heeft van zijn rug. Wat vaak het meeste opvalt is als honden iets niet meer (graag) doen wat ze in het verleden wel (graag) deden. Bijvoorbeeld in of uit de auto springen. Op de bank springen of traplopen. Iets anders waar je op kunt letten is de manier waarop je hond gaat zitten of liggen. Een hond die geen last heeft van zijn rug gaat vlot zitten en liggen. Bij honden met rug- (of heupproblemen) zie je vaak dat ze op het einde even vertragen, voordat ze echt gaan zitten. Ook bij het gaan liggen, gaat dat niet meer helemaal soepel. Om duidelijker in beeld te krijgen hoe je hond nu precies gaat zitten en/of liggen, kun je er ook een filmpje van maken en dit in slowmotion afspelen. Vaak vallen dingen dan meer op.
Tijdens mijn homeopathische consulten let ik altijd op hoe een hond loopt, gaat zitten en gaat liggen. Ik voel ook altijd de rug na. Bij dat voelen let ik op twee dingen: zijn er warme plekken te voelen? En zijn er plekken die pijnlijk zijn in de rug. In het laatste geval zie je vaak dat de hond wegduikt onder mijn hand of dat de hond gaat omkijken naar mij of dat hij gaat slikken. Dit zijn allemaal non-verbale (= geen geluid) signalen die de hond afgeeft om te zeggen: “ Op die plek voelt het niet fijn”. Veel mensen denken dat honden gaan piepen bij pijn. Voor acute pijn klopt dat, maar voor chronische pijn niet. Wel zie je dan vaak dat honden heel snel gaan hijgen bij inspanning.
Chiropractie bij rugklachten
Als ik bij het onderzoek van de rug warme en/of pijnlijke plekken tegenkom, vertel ik eigenaren over de mogelijkheden van chiropractie (en indien mogelijk acupunctuur) bij honden. Ik doe dat niet zelf, maar verwijs dan door naar collega dierenartsen of dierfysiotherapeuten die dat wel toepassen. In Nederland zijn er behoorlijk wat dierfysiotherapeuten en dierenartsen die chiropractie toepassen. Veel honden (en katten) hebben daar baat bij.
Kruiden en homeopathie bij rugklachten
Maar ook met homeopathie en kruiden kun je dieren ondersteunen bij rugklachten. Een plant die veel wordt ingezet bij allerlei vormen van trauma, zowel acuut als chronisch is Arnica montana of in het Nederlands Valkruid. Het helpt bij het sneller herstellen van kneuzingen en verstappingen, maar ook bij rugklachten. Het wordt vaak toegepast in combinatie met Bellis perennis (= het Madeliefje) en Ruta (= Wijnruit). Deze laatste plant werkt met name ook positief op herstel van pezen.
Rughernia
Een bijzondere vorm van rugklachten is de hernia (nucleus pulposis). Dit is niet een probleem van de wervels( botten), maar van de tussenwervelschijven, de stootkussentjes tussen de wervels. Bij een hernia raakt een tussenwervelschijf beschadigd en komt het materiaal van de tussenwervelschijf in het wervelkanaal terecht. In het wervelkanaal loopt het ruggenmerg, bestaand uit zenuwweefsel. Zenuwen zijn heel belangrijk voor het aansturen van de organen en de spieren van de hond. Zenuwweefsel is ook heel kwetsbaar en kan gemakkelijk beschadigd raken. Bij een hernia komt er dus materiaal in het wervelkanaal dat vervolgens drukt op het ruggenmerg. Een hernia is altijd pijnlijk, maar kan in het ergste geval tot een verlamming leiden door permanente schade aan het ruggenmerg. Dit probeer je als dierenarts altijd zoveel mogelijk te voorkomen. Bepaalde hondenrassen zijn extra gevoelig voor het krijgen van een hernia, met name Teckels staan erom bekend.
De reguliere behandeling van een hernia bestaat in eerste instantie uit rust en onstekingsremmers. Daarna wordt er gekeken of een conservatieve behandeling mogelijk is, dat wil zeggen met rust en pillen. Of dat er een operatie nodig is. Beide behandelingen kunnen succesvol zijn, maar zijn dat helaas niet altijd.
Naast de reguliere medicatie kun je bij een hernia ook heel mooi ondersteunen met de planten Arnica en Hypericum. Arnica als algemeen trauma middel en Hypericum specifiek voor trauma aan zenuwweefsel. Ik heb meerdere honden heel goed kunnen ondersteunen met een combinatie van deze twee middelen bij een hernia. Ook ondersteuning met chiropractie of orthomanuele diergeneeskunde, methode Aharon) kan in een later stadium bijdragen aan herstel na een hernia.