MSM (Methylsulfonylmethaan)

Orthomoleculaire therapie | Mineralen

MSM (methylsulfonylmethaan) is een vorm van organisch gebonden zwavel, dat deel uit maakt van de natuurlijke cyclus van zwavel. Het komt ook in voedsel voor, maar niet in significante hoeveelheden en veel gaat bij het kookproces verloren. Veel mensen blijken dan ook ongemerkt deficiënt te zijn. Naarmate de leeftijd stijgt, gaat de hoeveelheid MSM en zwavel in het lichaam achteruit. De vele lichaamsprocessen waarbij zwavel betrokken is, functioneren dan minder goed, wat op den duur allerlei degeneratieverschijnselen tot gevolg heeft.

MSM bevat zwavel in een voor het lichaam gemakkelijk bruikbare vorm. Zwavel behoort (met calcium, magnesium, kalium, natrium, fosfor) tot de macromineralen die het lichaam dagelijks in grotere hoeveelheden nodig heeft. Desondanks is het nog één van de meest onderschatte mineralen. Er bestaat bijvoorbeeld nog steeds geen ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) voor zwavel. Zwavel is essentieel voor een groot aantal lichaamsfuncties. Het is een onderdeel van belangrijke aminozuren en vrijwel alle eiwitten. Bijvoorbeeld de synthese van collageen, essentieel voor de structuur van bindweefsel (huid) en kraakbeen, is sterk afhankelijk van voldoende zwavel. Zwavel verzorgt de disulfidebruggen, die voor structuur en elasticiteit zorgen. Bij tekorten worden de weefsels minder flexibel, met als gevolg: verstijving van spieren, vermindering van de stootkussenfunctie van kraakbeen, de vorming van rimpels in de huid en de afname van de elasticiteit van longweefsel, hart- en bloedvaten. Zwavelbruggen zijn ook bepalend voor de doorlaatbaarheid van de celmembraan. Ze zorgen voor een flexibele membraan en een goede werking van de transporteiwitten. Bij een slecht doorlatende membraan kunnen onvoldoende voedingsstoffen de cel in en kunnen afvalstoffen niet goed afgevoerd worden. Ook is zwavel essentieel bij vele ontgiftingsprocessen in het lichaam. Het is onderdeel van cysteïne, het bepalende aminozuur in glutathion.

Het therapeutische effect van zwavel is al heel lang bekend. Al in de oudheid was het baden in de zwavelrijke hete bronnen, vaak van vulkanische oorsprong, een geliefde methode om van pijnklachten af te komen, vooral van reumatische aard. In veel hedendaagse kuuroorden blijkt het water ook vaak rijk te zijn aan zwavelverbindingen. MSM heeft een zeer laag molecuulgewicht en wordt daarom zeer gemakkelijk via de huid opgenomen.

Veel van de werkingen die aan MSM worden toegeschreven zijn gebaseerd op de grote hoeveelheid onderzoek die is gedaan met DMSO (dimethylsulfoxide). In het lichaam wordt echter ongeveer 15% van de DMSO omgezet in MSM (MSM wordt ook wel DMSO2 genoemd). MSM blijft veel langer in het lichaam dan DMSO, wat sommige onderzoekers ertoe heeft gebracht er van uit te gaan dat veel lange termijn effecten van DMSO in feite toe te schrijven zijn aan het deel van DMSO dat wordt omgezet in MSM. Een ander deel van DMSO wordt in het lichaam omgezet in DMS (dimethylsulfide) dat een onaangename lichaamsgeur veroorzaakt. MSM wordt niet omgezet in DMS en veroorzaakt zodoende geen onaangename lichaamsgeur.

Een nog vrijwel onontgonnen onderzoeksgebied is het therapeutische effect van MSM als methyldonor. Een blik op de molecuulstructuur van MSM leert dat er twee methylgroepen aan het zwavelatoom vastzitten. Bij het beschikbaar komen van de zwavel in MSM, komen tegelijkertijd ook twee methylgroepen beschikbaar. Methylering is een sleutelproces in de stofwisseling en een tekortschietende methylering heeft vertrekkende gevolgen die zich onder meer kunnen uiten in cardiovasculaire aandoeningen, morbus Alzheimer en reumatoïde artritis. Toekomstig onderzoek zal meer licht moeten werpen op de rol van MSM als methyldonor.

MSM leent zich zeer goed voor uitwendige toepassingen. MSM in de vorm van bijvoorbeeld een gel, wordt snel en zeer goed opgenomen door de huid. Vanwege deze snelle penetratie van MSM in de onderliggende diepe cellagen van de huid en de (niet vettige) gelvorm raken de poriën niet verstopt en wordt het effect snel merkbaar. MSM gel biedt verlichting van pijn en brengt daarnaast ook zwavel in het collageen en het bindweefsel, wat de elasticiteit en soepelheid ervan bevordert. Zwavel is eveneens belangrijk voor de functie van gewrichten.

Daarnaast kan een MSM bevattende gel worden toegepast als eerste hulp bij kleine verwondingen. Het verzorgt de huid bijvoorbeeld na het scheren. Een dergelijke MSM gel of crème kan ook goed als vochtinbrengende crème worden gebruikt.

Indicaties

• pijnklachten (o.a. kiespijn)
• reumatische aandoeningen (artritis, artrose, weke delen reuma)
• allergieën, hooikoorts en astma
• doorbloedingsstoornissen
• bindweefselzwakte
• fibromyalgie
• spierkrampen en spierpijnen
• (sport)blessures (bv. spierkrampen)
• wondherstel
• ontstekingsprocessen
• stress
• vermoeidheid
• littekens
• huidaandoeningen
• nagels (zwakke)
• methyleringspathologieën
• huidaandoeningen (m.n. uitwendige toepassing)
• zwellingen (m.n. uitwendige toepassing)
• bloeduitstortingen (m.n. uitwendige toepassing)

Contra-indicaties

Mensen met een sulfietovergevoeligheid kunnen MSM gewoon gebruiken. Er zijn geen contra-indicaties bekend van MSM.

Bijwerkingen

MSM is een van de minst toxische stoffen die we kennen. De LD50 (dodelijk voor de helft van de proefdieren) is meer dan 20 gram per kg lichaamsgewicht, dat komt in de buurt van de toxiciteit van water.

Bij gevoelige personen kunnen zich na aanvang van het gebruik van MSM onder meer gastrointestinale stoornissen (o.a. darmkrampen, lichte diarree) voordoen. In dergelijke gevallen wordt geadviseerd de inname van MSM meer over de dag te spreiden of de dosering te verlagen en geleidelijk weer op te bouwen. Een soortgelijk advies geldt wanneer zich typische ontgiftingsverschijnselen voordoen, geïnduceerd door de ontgiftende werking van MSM.

Voor de uitwendige toepassing van MSM zijn geen bijwerkingen bekend. Bij zeer diepe wonden moet er op gelet worden dat soms weefselvorming boven de wond kan plaatsvinden terwijl de diepe delen van de wond nog niet genezen zijn. Dit zou tot abcessen kunnen leiden.

Interacties

DMSO kan de bloedplaatjesaggregatie remmen. Van MSM zijn deze gegevens niet bekend, maar klinische observaties wijzen er op dat ook bij MSM dit effect optreedt. Hiermee moet rekening worden gehouden bij het combineren van MSM met bloedverdunnende medicatie.

Ook voor de uitwendige toepassing van MSM zijn geen interacties bekend. Interacties met reguliere of natuurgeneesmiddelen zijn mogelijk. Raadpleeg hiervoor een deskundige.

Dosering

Voor een therapeutisch effect kan tijdelijk de dosering tot 4000 mg of meer per dag worden verhoogd. Daarna kan met een onderhoudsdosering van 1000 tot 3000 mg per dag worden volstaan. Wanneer hoge doseringen moeten worden toegepast, is het verstandig de dosering geleidelijk op te bouwen, om te plotselinge detoxificatieverschijnselen te vermijden. Het kan soms enige weken duren voordat de effecten van MSM zich openbaren. Toch ervaren veel mensen de eerste effecten al na enkele dagen.

Uitwendig gebruik: De pijnlijke plekken meerdere malen per dag insmeren met een MSM-bevattende gel. Breng indien nodig een gaascompres aan.

Synergisme

MSM is voor haar werking afhankelijk van een aantal synergisten. Zo dienen bijvoorbeeld ook alle andere mineralen in voldoende hoeveelheden aanwezig te zijn. In onze ogen kan daarin het best worden voorzien wanneer MSM wordt ingenomen samen met een basissuppletie van een goede multi en vitamine C.

Referenties

Pain. MSM: does it work? Harv Health Lett 2000 Aug;25(10):7 2002;25:7.
Aftab K, Shaheen F, Mohammad FV, Noorwala M, Ahmad VU. Phyto-pharmacology of saponins from Symphytum officinale L. Adv Exp Med Biol 1996; 404: 429-42.
Barrager E, Veltmann JR Jr, Schauss AG, Schiller RN. A multicentered, open-label trial on the safety and efficacy of methylsulfonylmethane in the treatment of seasonal allergic rhinitis. J Altern Complement Med. 2002 Apr;8(2):167-73.
Betz JM, Eppley RM, Taylor WC, Andrzejewski D. Determination of pyrrolizidine alkaloids in commercial comfrey products (Symphytum sp.). J Pharm Sci 1994; 83: 649-53.
Horvath K, Noker PE, Somfai-Relle S, Glavits R, Financsek I, Schauss AG. Toxicity of methylsulfonylmethane in rats. Food Chem Toxicol 2002 Oct;40(10):1459-62 2002;40:1459-162.
Jacob SW, Lawrence RM en Zucker M. The Miracle of MSM, the natural solution for pain. G.P. Putnam’s Sons, New York, 1999.
Kucera M, Kalal J, Polesna Z. Effects of Symphytum ointment on muscular symptoms and functional locomotor disturbances. Adv Ther 2000 Jul-Aug;17(4):204-10.
Lawrence RM. Methylsulfonylmethane (MSM): a double blind study of its use in degenerative arthritis. Int J Anti-Aging Med 1998; 1: 50.
Lin A, Nguy CH, Shic F, Ross BD. Accumulation of methylsulfonylmethane in the human brain: identification by multinuclear magnetic resonance spectroscopy. Toxicol Lett 2001 Sep 15;123(2-3):169-77 2002;123:169-77.
Methylsulfonylmethane (MSM). Monograph. Altern Med Rev. 2003 Nov;8(4):438-41.
Murray MT. Encyclopedia of Nutritional Supplements. Rocklin CA/USA: Prima Health Publishing, 1996.
Parcell S. Sulfur in human nutrition and applications in medicine. Altern Med Rev. 2002 Feb;7(1):22-44.
Sullivan MX, Hess WC. Cystine content of finger nails in arthritis. J Bone Joint Surg 1935; 16: 185-188.
Stickel F, Seitz HK. The efficacy and safety of comfrey. Public Health Nutr 2000 Dec;3(4A):501-8.
Tyler VE. The Honest Herbal 3rd ed. Pharmaceutical Products Press 1993. Binghamton NY USA.

www.naturafoundation.nl