Solidago virgaurea = Guldenroede
Guldenroede komt in heel Europa voor en groeit goed in droge bossen, op rotsen, hellingen, graslanden en langs bermen van wegen. In veel (oud-)Nederlandse tuinen staat deze plant die bloeit tot in de late herfst en veel bijen en vlinders trekt. De soort die je als tuinsierplant aantreft, is niet de Solidago virgaurea, maar de Solidago canadensis een variant die zoals de naam al aangeeft uit Canada afkomstig is. De geslachtsnaam Solidago is afgeleid uit het Latijnse woord “solidare”, hetgeen “heel maken” of “samenvoegen” betekent. Deze geslachtsnaam verwijst naar de helende eigenschappen van de plant. Vroeger gebruikte men guldenroede als wondgeneesmiddel en als middel tegen allerlei nieraandoeningen. De toevoeging “virga” betekent “dunne, groene tak” en “aurea” (goud) verwijst naar de gele pluimen.
Werkzame bestanddelen
Flavonoïden als astralagine, hyperoside, isoquercitrine, nicotiflorine, quercitrine en rutine; saponinen etherische oliën, catechollooistoffen, fenolzuren koffiezuur en chlorogeenzuur
Werking
Diuretisch (urinedrijvend), bij vochtophoping, oedeem, goed tonicum voor de nieren bij nierinsufficiëntie, anti-inflammatoir, oa bij blaas- of urinebuisontsteking, weefselherstellend voor de nieren, bij niergruis, blaasgruis en voor reiniging van de nieren. Voor preventie van nier- en blaasstenen. Mild spasmolytisch (krampwerend). Bloedzuiverend en ontgiftend. Ontstekingsremmend op slijmvliezen van bovenste luchtwegen. Draineert de lever en werkt op het darmmslijmvlies. Bij winderige buikpijn, maag/darmkrampen. Uitwendig plaatselijk toepassen bij hotspots of zweren
Werkingsmechanisme
De ESCOP monografie beschrijft dat toepassing van solidago-extracten geïndiceerd is ter uit- en doorspoeling van de urinewegen en ter stimulatie van de eliminatie van toxinen, in het bijzonder bij aandoeningen met ontstekingen en steenvorming. Extracten worden aanbevolen als adjuvans bij de behandeling van bacteriële ontstekingen aan de urinewegen.
Solidago bevordert diurese, de vorming van urine door de nieren. In een dubbelblind placebo gecontroleerd onderzoek waar gezonde vrijwilligers aan deelnamen bleek de diurese bij de groep die een alcohol extract van guldenroede kreeg toegediend, aanzienlijk toe te nemen. Men constateerde een verhoging van de geproduceerde urine van 27%. In een open studie namen 53 patiënten deel die leden aan ontstekingen van de urinewegen. Zij werden behandeld met een gestandaardiseerd solidago-extract. Bij 76% van de patiënten verdwenen alle symptomen na de behandeling met het extract. Het is dus een goed spoelmiddel voor de urinewegen. Het helpt bovendien nierstenen te voorkomen, werkt samentrekkend en is ontstekingswerend.
Er is bewijs dat de leiocarposiden (een saponine-derivaat) uit Solidago zowel ontstekingsremmend als pijnstillend werken. De flavonoïden verminderen vooral de permeabiliteit van de bloedvaten en vermeerderen de vaatweerstand (Van Hellemont). Ook is onderzocht dat guldenroede spasmolytische, bloeddrukverlagende en sedatieve eigenschappen bezit.
Contra-indicaties
Zorg voor voldoende vochtinname, zet altijd fris water in de direct omgeving van je dier. Het extract is gecontra-indiceerd bij verminderd functioneren van nieren of hart. Bij chronische nieraandoeningen alleen in overleg of op voorschrift van de dierenarts toepassen.
Bijwerkingen
Hoewel de literatuur geen bijwerkingen vermeldt, kan het hoge looistofgehalte van de guldenroede soms de slijmvliezen irriteren of obstipatie veroorzaken. Niet altijd werken hoge doseringen het beste! Te hoge doseringen kunnen “bijtend” werken op de slijmvliezen of zelfs de lever beschadigen.
Synergie met andere werkzame stoffen
De combinatie tussen Solidago en Lespeza sieboldi geeft nieren een hele goede ondersteuning om de nierfunctie optimaal uit te voeren.