Door Adrienne op
Dat honden en katten een hekel hebben aan de knallen en flitsen van vuurwerk, dat weten de meeste mensen wel. Maar bij paarden uit schrik zich anders. Om te horen hoe je je paard kunt ondersteunen sprak onze Dietske met stalhouder Esther Arendse. Op haar stal Stammerland in Driemond neemt zij al vroeg maatregelen voor een ontspannen jaarwisseling. Dietske: “Esther kijkt naar de behoefte van de paarden. Zij zorgt er bewust voor dat ook angstige paarden een rustige jaarwisseling hebben. Ik vind haar een voorbeeld van hoe je er kan zijn voor je dier.”
Op paardenstal Stammerland verblijven gemiddeld zo’n veertig paarden. Onder hen eigen paarden en trainingspaarden, maar ook veel pensionpaarden. Eigenaren weten dat hun paard bij Esther in goede handen is.
Driemond is een klein dorp onder de rook van Amsterdam. De jeugd vermaakt zich al vroeg in december met het afsteken van vuurwerk. De rand van het Diemerbos, in de buurt van de sportvelden is een favoriete afsteekplek. Vanuit de stal kijken de paarden erop uit. Esther: “Elk jaar opnieuw staan we voor de uitdaging om paarden goed door deze periode heen te helpen. Met de juiste maatregelen lukt dat goed, maar het is wel altijd een kwestie van goed naar je paard kijken.”
Samen sterker
Zeker rond de feestdagen kijkt Esther naar de verschillende karakters in haar stal. Welk paard is al schrikachtig uit zichzelf. Welke koudbloedige is juist heel relaxt? “Ik zorg dat jonge, onzekere of angstige paarden het meest beschutte plekje krijgen in de stal. In de box ernaast plaats ik dan een rustig paard. Apollo, een koudbloed, is zo’n heerlijke stabilisator. Die is niet gek te krijgen. Zijn rust ondersteunt nerveuze dieren te plaatsen en schept vertrouwen. In onze stal kunnen paarden elkaar goed zien in de boxen en kunnen ze gemakkelijk contact maken met elkaar. Altijd al goed, maar zeker bij onrust.”
Alvast een beetje wennen
Esther laat de paarden ook in deze tijd overdag in de paddock. Ze kunnen dan wennen aan de steeds meer toenemende knallen en onrust buiten. “Ze kunnen er dan op gepaste afstand naar kijken en ervaren dat het ver weg is. En hun niet raakt. Op deze manier kunnen ze ook beter plaatsen wat ze horen buiten als ze ’s avonds op stal staan.” Esthers ervaring is dat deze aanpak echt angst reducerend is.
Moe en tevreden
Maak niet de fout je paard binnen te houden om ze buiten niet te confronteren met vuurwerk. Esther kan het niet genoeg benadrukken: “Ik zorg ervoor dat paarden lekker hun energie kwijtkunnen en ’s avonds moe en tevreden op stal gaan. Ik train paarden zoals anders of maak ze moe met longeren. Als ze het maar naar hun zin hebben en lekker ontspannen kunnen bewegen. Hier neem ik uitgebreid de tijd voor. Zorg er wel altijd voor dat je paard de ruimte krijgt om te reageren als het schrikt van een knal. Straf hem niet, maar laat hem even gaan. Dan zullen ze snel weer ontspannen. Het bewegen heeft dus twee doelen: lekker moe worden en ervaren dat de knallen hun geen kwaad doen.”
Verwennen en steunen op oudejaarsavond
Zelfs op oudejaarsdag neemt Esther de paarden gewoon mee naar buiten. Soms kiest ze ervoor om dat in de ochtend te doen. Rustige dieren worden ’s avonds bij nerveuze dieren op stal gezet. Met een vol hooinet zijn ze lekker actief bezig met hun eten en afgeleid van het vuurwerk.
In de stal is het licht en staat de radio aan. Het haalt de scherpe randjes van het geweld van knallen en lichtflitsen af. Zo kunnen ze elkaar ook goed zien. Dat brengt rust. Op oudejaarsavond krijgen ze de laatste portie hooi iets later en worden ze om half 12 verwend met het allerlekkerste hooi. Esther: “Zo zijn ze lekker aan het eten als om 00.00 uur het vuurwerk losbarst. Ik zet de volumeknop van de muziekinstallatie dan ook altijd wat hoger. Vanaf die tijd loop ik ook langs de stallen, er zijn ook altijd wel een aantal paardeneigenaren die hierheen komen om de jaarwisseling te vieren. De paarden kennen en vertrouwen ons. En onze aanwezigheid brengt dan ook rust.”
Tip van Dietske: met supplementen kun je ook ondersteunen
Net als bij honden en katten kun je paarden ondersteunen met de supplementen uit het vuurwerkstappenplan van NML health. Begin je bij angstige honden al in november met de inzet, bij paarden adviseert Dietske om dat pas rond half december te doen. Dietske: “Paarden bouwen minder snel dan honden een geheugen op voor angstprikkels. Een hond heeft een angstgeheugen. Als hij de omstandigheden herkent dan kan hij al bang worden zonder dat er wat aan de hand is. Hij koppelt de situatie aan angst. Een paard leeft meer in het nu. Is de knal voorbij, dan zakt de schrik normaliter ook snel af. Bij nerveuze paarden kan dat echter wat langer duren. Een supplement met Magnesiumcitraat, L-Tryptofaan, hop en Sintjanskruid versnelt in die gevallen de terugkeer naar, dat versnelt de daling van de adrenaline.”
De manier waarop je paard reageert op de knallen en lichtflitsen bepaalt de keuze voor een activerende druppel om je paard te ondersteunen. Zodra je deze reacties signaleert kun je de druppels inzetten. Je mag ze ook samen geven.
\is je paard bijvoorbeeld heel kijkerig en overdreven alert? Of reageert hij juist meer met dunne ontlasting? Of kan je paard juist meer ondersteuning gebruiken in de verwerking van prikkels? Verschillende aanvliegroutes voor het probleem.
“Er is niet een juiste manier om je paard te ondersteunen”, benadrukt Dietske. “Kijk naar jouw paard in zijn of haar situatie. Mijn eigen stal staat bijvoorbeeld in een rustige omgeving, maar wel vlakbij Weesp waar flink wordt geknald. Ik kies ervoor om de paarden op oudejaarsavond buiten te laten zodat ze zien waar het geweld vandaan komt. En natuurlijk ondersteun ik ze met mijn aanwezigheid. Want ze alleen laten, buiten of in een stal is echt geen optie.”