Door Dierenarts Evel... op
Mensen kunnen lange tijd rouwen na het verlies van een geliefd huisdier. Voor dit rouwproces is tegenwoordig steeds meer begrip. Maar ook dieren kunnen langdurig rouwen na het verlies van een dierenmaatje. Het gaat dan meestal om dieren die een hele hechte band met elkaar hadden. Het kan gaan om twee dieren van dezelfde diersoort, dus bijvoorbeeld twee katten. Maar het kan ook gaan om verschillende diersoorten, zoals een kat en een hond. Heel vaak is het ene dier als jong dier in huis gekomen, terwijl er al een ouder dier was. Het oudere dier heeft vaak een soort “moeder/vader rol” op zich genomen en daardoor is er een hele sterkte band ontstaan. Het kan ook zijn dat twee dieren van ongeveer gelijke leeftijd een hele geode match hebben en zo een sterke band opbouwen. Deze sterke band uit zich meestal in samen slapen, samen spelen, elkaar begroeten, elkaar missen als ze gescheiden zijn en bij katten elkaar veel wassen.
Afscheid nemen van het overleden dier
Om het rouwproces goed te kunnen doorlopen is het heel belangrijk voor mensen & voor dieren, dat zij het overleden dier nog hebben gezien toen het dood was. Als dieren het overleden dier niet meer dood hebben gezien, weten ze namelijk niet dat het dier dood is. Ze kunnen dan heel lang blijven zoeken of denken dat het dier nog thuiskomt. Om dit te voorkomen, moeten dieren de kans krijgen om het overleden dier nog even te “zien” om afscheid te nemen. Hoe ze afscheid nemen verschilt enorm per dier. Het ene dier komt even om de hoek van de deur kijken en vertrekt weer. Een ander dier zal echt naar het overleden dier toegaan, eraan ruiken en eventueel aanraken en dan weer weggaan. Er zijn ook dieren die er helemaal niets mee te maken willen hebben en er zijn dieren die echt gaan waken bij het overleden dier. Om ieder dier de gelegenheid te geven afscheid te nemen, is het vaak het makkelijkste om het overleden dier in zijn of haar mandje op een centrale plek in huis neer te zetten. En voldoende tijd te nemen voor dit proces. Tegenwoordig is het, ook na een euthanasie op de praktijk, bijna altijd mogelijk het overleden dier nog mee naar huis te nemen.
Rouw en verdriet, ook bij dieren!
Bij honden uit verdriet na het overlijden van een maatje zich vaak in de vorm van niet willen eten, alleen maar in de mand blijven liggen, niet willen wandelen, niet willen spelen of afwijkend gedrag vertonen. Bij katten zie je ook vaak dat de achtergebleven kat niet wil eten, veel loopt te miauwen en zoeken.
Het verhaal van Bella en Boy
Ter illustratie van hoe verdriet zich kan uiten bij een hond, volgt hier het verhaal van Bella en Boy. Bella was een Golden retriever van vijf jaar oud. Ze kreeg klachten nadat haar maatje Boy, een Jack Russel Terrier van twaalf jaar oud, plotseling overleed. Bella was enorm aan Boy gehecht ze deden alles samen: spelen, slapen en eten. Toen Bella als pup van tien weken in huis kwam, was Boy er al en ze werden meteen dikke maatjes. Hij nam haar overal mee naar toe en was haar kleine voorbeeld. Toen hij ouder werd draaiden de rollen om en werd zij zijn grote beschermster. Overal waar Boy was, was Bella en andersom.
Na het overlijden van Boy was Bella heel onrustig; ze liep maar rond en was ook regelmatig aan het janken. Na een paar dagen werd dit minder, maar toen begon ze aan een poot te knagen, iets wat ze haar hele leven nog nooit gedaan had. Omdat de eigenaren duidelijk een link zagen tussen het gedrag van Bella en het verlies van Boy riepen ze mijn hulp als homeopathisch werkend dierenarts in.
Homeopathische middelen bij verdriet
In de homeopathie zijn er mogelijkheden om dieren (en mensen) te ondersteunen bij verdriet. Er zijn drie grote verdriet middelen in de homeopathie: Ignatia amara, Natrium muriaticum en Phosphoricum acidum. Ieder van deze middelen heeft een eigen nuance in verdriet. Op basis van het verhaal van het dier maak je een keuze welk middel het beste past bij het verdriet van dit dier.
Voor Bella heb ik destijds gekozen voor het middel Ignatia amara. Dit past bij “stil verdriet”. In plaats van luidruchtig het verdriet te uiten gaan dieren, die bij dit middel passen vaak aan zichzelf bijten of krabben. Ik heb Bella één keer Ignatia in een hoge potentie gegeven. De eerste dag was ze heel erg aan het janken, maar daarna gedroeg ze zich weer als vanouds en heeft niet meer aan haar poot gezeten. Het homeopathische middel heeft Bella geholpen bij de verwerking van het verdriet, waarna ze weer verder kon.
Verdriet bij katten
Ter illustratie van hoe verdriet er bij katten eruit kan zien, het verhaal van Charley, Bikkel en Fred. Charley was een gecastreerde kater, die als herplaatser bij de eigenaresse in huis kwam toen hij een jaar oud was. Op dat moment was er al een andere kat aanwezig in huis: Fred, een gecastreerde kater van acht jaar oud. Charley kon het goed met Fred vinden, maar hij had geen bijzondere band met hem. Dat veranderde compleet toen Bikkel, een gecastreerde kater even oud als Charley, erbij kwam. Zij werden meteen dikke maatjes. Ze deden alles samen, met elkaar spelen, elkaar wassen en altijd samen in hetzelfde mandje slapen. Ze waren echt een twee eenheid. Toen Bikkel na zes jaar plotseling overleed was Charley helemaal van slag. Omdat Bikkel heel ziek was, is hij bij de dierenarts geëuthanaseerd en niet meer mee naar huis gegaan. Achteraf was dat heel jammer, want daardoor hebben Fred en vooral Charley geen afscheid kunnen nemen van Bikkel. Charley heeft na het verlies van Bikkel heel erg lopen miauwen, wilde niet eten en was minimaal één week van slag. Daarna werd Fred zijn grote vriend. De eigenaresse kende mij toen nog niet, dus Charley heeft destijds geen homeopathisch middel gekregen om zijn verdriet te kunnen verwerken. Maar waarschijnlijk zou Charley baat gehad hebben bij het verdrietmiddel Phosphoricum acidum. Het verdriet bij Phosphoricum acidum uit zich vooral in helemaal niets meer willen, totaal lamgeslagen zijn.
Verdriet is niet te voortkomen en hoort bij het leven, maar er zijn wel manieren om dit proces te ondersteunen op een natuurlijke manier.
Andere ondersteunende producten
Naast de bovengenoemde homeopatische middelen kun je ook denken aan PUUR Tranquil, Phytonics Strezz en PUUR Matatabi voor de kat.
Ook de andere verhalen uit de praktijk van dierenarts evelien lezen? Lees ze hier
Wil je meer over Evelien van der Waa lezen? neem dan een kijkje op haar eigen site
Meer over rouw en verlies ?