Obesitas bij katten

Het is moeilijk toegeven maar het is een feit: één van mijn katten is te dik. Ik zie het eindelijk onder ogen en eigenlijk zag ik het wel aankomen. Ik noem hem liefkozend ObesiThomas en Dikkie Dik. Maar met lieve naampjes los ik het probleem natuurlijk niet op en dus moet er iets gebeuren. Hoe heeft het zover kunnen komen en wat kan ik eraan doen? Mijn zoektocht naar antwoorden deel ik met jullie in dit blog.

Verkeerde strategie

Je vraagt je misschien af: hoe heb je het zover laten komen? Het antwoord is net zo simpel als dom. Door niet op tijd in te grijpen en maar te blijven denken dat het gewoon een grote jongen is. Ik heb een groep van zes katten en toegegeven, dat is veel. Zeker als je apart moet voeren i.v.m. dieetwensen. Ze krijgen hun brokken gevoerd in denkspeelgoed. Zo moeten ze eerst wat moeite doen om de brokjes eruit te vissen alvorens ze kunnen eten. En brokje voor brokje betekent eerder vol dus minder kans op overeten. Voor vijf van de zes katten een prima strategie. Ze zijn perfect op gewicht, energiek en hun vacht glanst. Bij Thomas echter, ligt dit helaas toch anders. Hij eet wél door en dus teveel. De reden daarvan is mij vooralsnog onbekend, maar stress zou een oorzaak kunnen zijn.

Wat is obesitas

Het structureel binnenkrijgen van te veel calorieën kan leiden tot overgewicht en uiteindelijk tot obesitas. Het teveel aan energie wordt in het lijf opgeslagen in de vorm van vet. En niet zonder gezondheidsrisico’s. We spreken van obesitas bij katten wanneer hun lichaamsgewicht meer dan 20% boven hun ideale gewicht ligt. Tot 20% spreken we van overgewicht. Onderzoek heeft aangetoond dat zowel onder- als overgewicht de levensverwachting verkort.

Gezondheidsrisico’s

Een kat met overgewicht heeft meer kans op het krijgen van verschillende gezondheidsproblemen, zoals:

• diabetes mellitus
• huidproblemen
• orthopedische aandoeningen
• hartziekten
• urinewegaandoeningen
• een aantal vormen van kanker

Ook zijn er meer risico’s voor te dikke katten tijdens operaties en narcoses.

Lichaamsconditie bepalen

Staat jouw kat wel eens op de weegschaal? Zelf gebruik ik hiervoor een babyweegschaal. Het getal alleen zegt niet genoeg om de conditie van een kat te bepalen. Elke kat is natuurlijk anders. Hebben we het over een oude of jonge kat. Gaat het om een raskat of niet en wat is de bouw van de kat. Een Bengaal heeft een andere bouw dan een Devon Rex. Het is dus belangrijk om naar het figuur van de kat te kijken. Bekijk je kat van bovenaf en vanaf de zijkant en kijk daarbij naar de:

• ribben
• wervelkolom
• heupbeenderen
• taille
• buik
• spiermassa
• totale vetbedekking

Zoek nu op internet naar de Body Condition Score en vergelijk jouw bevindingen met het plaatje. Naast hoe een kat eruit ziet kun je ook aan het gedrag van een kat merken dat er overgewicht in het spel is. Ik heb het lang niet gezien bij Thomas maar wist wel dat hij ‘lui’ en snel moe was. Ook zeiden vrienden wel eens met een knipoog ‘goh, hij komt niks tekort he’? Dat soort opmerkingen zijn wel een teken. Buitenstaanders hebben toch vaak een wat objectievere blik naar je huisdier dan jij zelf.

Ik heb het altijd een beetje afgedaan met ‘mijn lieve rode luie Thomas, hij houdt van lekker eten, laat hem toch’. Nu vraag ik me af of ik hem ooit weer in goede conditie ga krijgen.

Overgewicht voorkomen

Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Een kat in het wild doet zo’n 20 tot 30 jachtpogingen per dag. Ongeveer de helft daarvan is succesvol en een kat eet dus ongeveer 10 á 15 muizen, ratten en of andere kleine prooidieren per dag. Een kat in het wild heeft geen overgewicht. Er is een natuurlijke balans tussen de juiste voedingsstoffen en voldoende beweging. Voor onze huiskat ligt dit anders. Wij voeren over het algemeen brokken omdat dit makkelijk is. Of het ook het beste is voor de kat is maar de vraag. Met stip op 1 om overgewicht te voorkomen is dus goede voeding. Er zijn voedingsdeskundigen die je hierbij kunnen helpen. De hoeveelheid voer die je geeft stem je af op leeftijd, hoeveel een kat beweegt en je voert altijd naar het gewicht dat je wilt hebben, niet wat hij weegt.

Naast voeding is bewegen erg belangrijk. Bijv. elke dag 2 x 10 minuten met een hengel spelen kan al voldoende zijn om enerzijds aan het jachtinstinct te voldoen en anderzijds om de kat voldoende te laten bewegen.

Voeren uit denkspeelgoed zorgt ervoor dat katten brokje voor brokje eten en zo sneller een vol gevoel hebben. Van denkspeelgoed is niet bewezen dat dit zorgt voor meer beweging.

Het is belangrijk dat katten meerdere keren kleine beetjes kunnen eten. Een automatische voerbak kan hierbij helpen.

Als je maar één kat hebt kun je proberen om het voer te verstoppen op meerdere plekken in huis. Zo moet de kat van de een naar de andere plek lopen en kan hij zijn voer niet in één keer opeten. Voor sommige katten werkt het ook heel goed om de brokjes een voor een te gooien zodat hij voor elk brokje een eindje moet lopen. Dit werkt vaak ook alleen als je maar 1 kat hebt of als je de andere katten even apart kunt zetten.

Zeurt je kat continue om eten? Geef hem dan een wat grotere maaltijd als je thuis bent. Dan zal hij meer verzadigd zijn en minder om eten bedelen. Geef hem de rest van de dag steeds een klein beetje eten.

Voor Thomas is overgewicht voorkomen een gepasseerd station. Hij moet echt gaan afvallen. Maar hoe?

Obesitas aanpakken

Bij het laten afvallen van een kat is een aantal dingen belangrijk om te weten:

• Een kat mag NOOIT een crashdieet volgen. Een kat moet langzaam en geleidelijk afvallen anders loopt hij kans op leververvetting (lipidose). Een kat moet echt elke dag eten.
• Geef naast brokjes ook natvoer. Vaak wordt gedacht dat natvoer juist een dikmaker is maar dat is niet zo. Natvoer bevat per 100g minder calorieën dan brokken terwijl het wel een verzadigd gevoel geeft. Bovendien bevat natvoer meer vocht wat veel gezondheidsvoordelen oplevert. Twee keer per dag natvoer en tussendoor brokjes is daarom een prima keuze.
• Weeg het voer af met een keukenweegschaal. De vaak bij brokken bijgeleverde plastic bakjes zijn niet nauwkeurig genoeg en 10 brokjes per eetmoment meer kan al dusdanig schelen dat de kat niet afvalt maar zelfs aankomt.
• Stop met tussendoortjes of geef de afgewogen brokjes als beloning tussendoor. Zo kun je toch iets geven maar krijgt hij niet te veel slechte calorieën binnen.

Meten is weten

De enige manier om te weten of je kat wel of niet afvalt is door dit te meten. Zet je kat daarom elke week op dezelfde dag en hetzelfde tijdstip op de weegschaal en zet dit in een excelbestand. De handige excelgebruiker kan er allerlei leuke formules op los laten om te zien hoeveel % de kat afvalt, of het niet te snel gaat en er een mooie afvalcurve aan toevoegen. Zo kun je heel goed (laten) zien wat voor werk jullie samen verrichten.

Supplementen ter ondersteuning

Katten die opeens op dieet worden gezet kunnen last krijgen van een hongergevoel. Psylliumvezels kunnen helpen om de kat een meer verzadigd gevoel te geven. Doe een lepeltje psylliumvezels op een schoteltje en doe er wat water en iets lekkers bij zoals liquid snack. Niet te veel maar puur voor de smaak. Maak hier een papje van en geef dit voor het eten.

Thomas op dieet

Inmiddels is Thomas al twee weken op dieet en het gaat goed. Hij is 200 gram afgevallen en niet al te chagrijnig. Voor het eten ga ik vaak eerst met hem spelen met de hengel en daarna mag hij eten. Zo voldoen we meteen aan het natuurlijke patroon om te jagen – eten – wassen – slapen. Het afvallen gaat niet snel maar zoals je hebt kunnen lezen mag dat ook niet. Geduld is een schone zaak en ik ben blij dat we nu eindelijk op de goede weg zijn. Ik hoop Thomas nog lang bij me te hebben en daar draagt een gezond gewicht aan bij.

Heb je naar aanleiding van dit blog vragen? Stel ze gerust via onze chat of per mail aan advies@nmlhealth.com