Een ooraandoening is een vervelende kwaal voor een hond. Helaas komt het vaak voor. Het kan pijnlijk zijn of verschrikkelijk veel jeuk geven.
Preventie en onderhoud
Het liefst wil je een oorontsteking voor zijn. Door bij honden met langharige oren de haren in de gehoorgang kort te houden verklein je de kans op een ooraandoening. Ook is het goed om bij deze honden en bij honden die zwemmen wekelijks preventief druppels met kruidenextracten te geven die een gezond bacterieel milieu in de oren helpen in stand te houden. Ook werkt een sterk immuunsysteem preventief voor ooraandoeningen. Welke kruiden ondersteunen bij het voorkomen en herstellen van een oorontsteking lees je hieronder bij ‘ondersteuning herstel met druppels’.
Symptomen
Als een hond vaker met zijn kop gaat schudden, veel krabt bij en rond zijn oor, wees dan alert op een oorontsteking. Een oorontsteking veroorzaakt jeuk en pijn aan de kop. Ook kan de hond door een oorontsteking zijn kop scheef gaan houden.
Als je in het oor kijkt zie je in de gehoorgang vaak een ophoping van bruinzwart oorsmeer, soms pus en een gezwollen rode huid. Ook is er sprake van een vieze geur uit het oor. Doofheid komt ook voor: de hond hoort duidelijk minder goed.
Als een hond zijn kop scheef houdt en daarbij evenwichtsstoornissen vertoont wees dan alert op een ontsteking van het middenoor. In dat geval zal het dier door de infectie en pijn echte tekenen van algemeen ziekzijn vertonen: sloomheid, geen eetlust en algehele malaise.
Oorzaken
De uitwendige gehoorgang van een hond is heel lang. De gehoorgang loopt eerst verticaal, maakt dan een bocht en gaat daarna een stukje horizontaal tot aan het trommelvlies. In de gehoorgang zitten bacteriën, die daar in goede balans samenleven. Door prikkels van buitenaf en een veranderd milieu kan deze balans verstoord raken en kunnen de bacteriën een ontsteking veroorzaken.
Als het trommelvlies beschadigd raakt kan dit leiden tot een middenoorontsteking. Dit gebeurt zelden van buitenaf. Vaker komt het voor dat een bacteriële infectie via het bloed de middenoorontsteking veroorzaakt.
Waardoor kan het milieu in het oor veranderen?
- Door haargroei in het oor en een overvloed aan oorsmeer kan de uitwendige gehoorgang verstikt raken. Sommige honden produceren uit zichzelf al veel oorsmeer en sommige honden hebben zoveel haren in hun oor dat het oorsmeer er aan blijft hangen. Zeker honden met hangende oren lopen het risico een verstikkend en broeierig milieu in hun uitwendige gehoorgangen en zijn daardoor extra gevoelig voor een oorontsteking.
- Door zwemmen in vies water kan door een invasie van andere bacteriën het bacteriële milieu in de uitwendige gehoorgang worden aangetast met een oorontsteking tot gevolg.
- Ook een allergie verandert het milieu in de oren net als in de huid. Een ontstoken oor kan een eerste teken zijn dat er sprake is van een voedselallergie of een atopie (een allergie voor ingeademde allergenen zoals pollen).
- Preventief reinigen: hoewel dit logisch lijkt om te doen, is het vaak een betere keuze om het niet te doen. Een gezond oor milieu heeft een balans van bacteriën, gisten en oorsmeer in een omgeving met een bepaalde vochtigheid en temperatuur. Intensief cleanen verstoort deze balans.
Andere oorzaken van een oorontsteking
- Een invasie van bacteriën in de gehoorgang die er normaal niet thuishoren. De bacterie pseudomonas is een zeer beruchte veroorzaker van oorontstekingen
- Gisten en schimmels kunnen leiden tot ernstige en hardnekkige oorontstekingen
- Vreemde voorwerpen zoals een grasaartje in het oor
- Oormijt, een zeer besmettelijke parasiet. Vooral pups zijn er gevoelig voor
- Onjuiste behandeling met een antibioticazalf. Als je bij een oorontsteking kiest voor een antibioticazalf en deze te kort gebruikt, neemt het risico op resistente bacteriën toe.
Ontstoken oor en wat nu?
Wees er eerst zeker van dat de oorontsteking niet veroorzaakt wordt door een defect in het trommelvlies of een vreemd voorwerp in het oor. Bij twijfel raadpleeg altijd een dierenarts. Ook als je vermoedt dat het middenoor ontstoken is – kop scheefhouden, evenwichtsstoornis – of als er bloed uit het oor komt, is een diagnose door de dierenarts een eerste stap.
Schoon en kort
In het geval van een uitwendige oorontsteking is het schoonmaken van de uitwendige gehoorgang een volgende stap: gebruik hiervoor bij de hond een milde earcare cleaner. Een oorreiniger op basis van natuurlijke oliën, Tea Tree, Eucalyptus en Pepermunt verwijdert vuiligheid, oorsmeer, nare geurtjes en zorgt voor een goede balans en herstel van het oor. Ook een cleaner met medicinale honing en propyleenglycol reinigt en herstelt de gehoorgang.
Er bestaan ook met kruiden geïmpregneerde schoonmaakdoekjes speciaal voor hondenoren.
Het is goed om bij overmatige haargroei de haren kort te knippen. Wees voorzichtig en zorg ervoor dat je geen wondjes veroorzaakt.
Treedt er ondanks goede verzorging en ondersteuning geen duidelijke verbetering op, neem dan contact op met een dierenarts.
Ondersteuning herstel met druppels
Druppels met verdunde extracten van onderstaande kruiden ondersteunen het herstel van het bacteriële milieu in de oren.
Echinacea angustifolia (Smalle purperhoed) wordt gebruikt om het immuunsysteem te versterken. De plant is ook bekend vanwege zijn ontstekingsremmende werking. Echinacea angustifolia wordt beschouwd als de meest krachtige natuurlijke antibiotica. Het extract van deze plant heeft antiseptische, antivirale en schimmeldodende eigenschappen.
Ledum palustre (Moerasrozemarijn) werkt jeukstillend en stimuleert de genezing van wondinfecties. Ledum heeft naast zijn antiallergische werking na insectenbeten, ook een anti-parasitaire werking. (Bron: Hond & Homeopathie, Atjo Westerhuis)
Matricaria chamomilla (Echte kamille) Er worden vele farmacologische eigenschappen aan Chamomilla toegekend zoals antivirale-, antibacteriële- en fungicide werking. Veelal veroorzakers van oorontsteking. Het bevat de flavonoïden, matricine en alpha bisabolo welke ontstekingen remmen. Het vermindert de roodheid, zwelling en bevordert het herstel.
Mentholum (Menthol) werkt verkoelend en vermindert jeuk.
Oorontstekingen bij katten
Bovenstaande informatie geldt voor een groot deel ook voor oorontstekingen bij katten. Bij katten komen oorontstekingen minder vaak voor, maar als het er eenmaal is blijken ze erg hardnekkig. Is bij honden zwemmen in vies water vaak de trigger voor een oorontsteking, bij katten is in veel gevallen de oormijt de boosdoener. Deze parasiet is goed te bestrijden met eerder genoemde kruiden. Bij katten zijn middenoorpoliepen ook vaak de veroorzaker van een ontsteking van de uitwendige gehoorgang.
Anders dan bij honden, krijgen katten relatief makkelijk een middenoorontsteking via een opstijgende infectie door de buis van Eustachius. Ook voor middenoorontsteking geldt (net als voor middenoorpoliepen) dat er waarschijnlijk een relatie is met virusinfecties van de voorste luchtwegen.
Let op
Een oorontsteking is een aandoening waarbij je altijd alert moet zijn dat de ontsteking zich uit kan breiden naar het middenoor en hersenen, zeker als een hond zijn kop scheef houdt en daarbij evenwichtsstoornissen vertoont. Vaak zal het dier door de infectie en pijn echte tekenen van algemeen ziekzijn vertonen: sloomheid, geen eetlust en algehele malaise. Raadpleeg bij deze symptomen altijd een dierenarts. Ook als een oorontsteking niet snel hersteld, blijf dan niet zelf dokteren maar schakel een dierenarts in.
Lees ook de blogs Max na een vervelende oorontsteking weer helemaal blij , Goed voorbereid op vakantie en Kun je me niet horen? Oorontsteking…