Door Anoniem op
Een gezond dier heeft minder snel last van parasieten als vlooien, mijten en teken. Dus een goed werkend immuunsysteem en een gezonde huid en vacht is de beste bescherming tegen dit ongedierte. Toch is een besmetting nooit uit te sluiten. Zeker in het voorjaar, maar eigenlijk het hele jaar door, liggen vlooien, mijten en teken op de loer om onze huisdieren te bespringen. Gek kunnen ze worden van de jeuk en soms leidt een beet tot een allergische huidreactie. Gelukkig biedt de natuur veel manieren om je huisdier tegen deze parasieten te beschermen. Is dat niet te verkiezen boven chemische middelen die aangetoonde risicovolle bijwerkingen hebben?
Modder- of zandbad
Onze honden en paarden weten het intuïtief: een modder -of zandbad of een duik in zee beschermt het best tegen vlooien, mijten en teken. Laat ze dus rustig rollen in een badje met modder of in een slootje of vennetje met een ondiep laagje water. Helaas moet je dan wel de vaak stinkende smeerboel die dat met zich meebrengt voor lief nemen. En ook zijn niet alle honden en paarden bereid zich in modder, zand en zee onder te dompelen. Dan is het fijn om te weten dat de natuur nog veel meer bescherming biedt.
Natuurlijke bescherming
De beschermende werking van kruiden als natuurlijke werende stof zit hem vooral in de geur. Bepaalde geuren vinden vlooien, teken en mijten gewoon niet fijn. Daardoor zullen ze plekken met dat luchtje liever vermijden. Dat moet dan niet meteen de reden zijn om je dier maar eens heerlijk in te wrijven met sterk ruikende essentiële oliën. Een waarschuwing is op zijn plaats. Op sommige essentiële oliën kan een dier sterk reageren. Een bekend voorbeeld hier van is Tea tree olie, dat door likken aan de huid kan worden ingeslikt en bij katten en honden kan leiden tot neurologische verschijnselen. Soms met overlijden tot gevolg. Ook knoflook is berucht bij huisdieren, omdat het de bloedcellen zou afbreken. In een verdunde vorm speelt dit geen rol en kan de antiparasitaire werking zijn ding doen.
Verdunningen en hydrolaten
De crux van de werking zit hem in de concentratie van het kruid in de essentiële olie. Zo kan een druppeltje Tea tree olie bij sommige dieren al leiden tot de ongewenste neurologische reacties. Echter bij zorgvuldig gemeten verdunningen van de essentiële olie, zal diezelfde Tea tree juist haar beschermende werking kunnen tonen en blijven de negatieve bijwerkingen achterwege. Dat is de reden waarom natuurlijke anti vlo-en tekenproducten voornamelijk verdunningen van essentiële oliën bevatten. Daarmee worden te sterke reacties op een geur voorkomen.
Hydrolaten zijn een bijvorm van de essentiële olie. Je zou het een natuurlijk aromatisch water kunnen noemen dat ontstaat als een soort van bijproduct bij het productieproces van een essentiële olie. Hydrolaten bevatten de levenskracht van de plant, waarneembaar door de sterke aroma. Ze zijn zeer zacht en omdat ze geen negatieve bijwerkingen hebben zijn ze voor iedereen bruikbaar.
Kruiden, planten en bomen met een antiparasitaire werking
Achillea milleforum (Duizendblad): de geur heeft een werende werking op vlooien en teken. Daarnaast heeft het een verzachtende werking op de huid en ondersteunt het de heling van kleine wondjes, zoals vlooienbeten.
Cymbopogon citratus (Citroengras) heeft uitstekende insectwerende kwaliteiten, waarvan de geur goed door katten wordt verdragen.
Diatomeeënaarde (Kiezelaarde) : Bestaat voor het grootste gedeelte uit fossiele skeletten van kiezelwieren die zijn samengedrukt. Het is op meerdere manieren inzetbaar, maar vooral de werking tegen vlooien en teken zijn hier interessant. De microscopische skeletten zijn erg scherp, waardoor de pantsers van de parasieten beschadigen. De kiezelaarde absorbeert ook de vetten uit de waslaag van het exoskelet van de vlooien en teken, met tot gevolg dat deze uitdrogen
Lavendula spica (Lavendel): Onderzoeken hebben aangetoond dat vlooien en teken de krachtige geur van lavendel vermijden. Honden kunnen de geur wel verdragen, de meest katten zijn er huiverig voor.
Azadirachta indica (Neem): Deze boom groeit in India en wordt gezien als een van de meest krachtige natuurlijke pesticiden. Bij vlooien vertraagt het de groei en weert het nieuwe vlooien. Daarnaast lost het de waslaag in de pantsers op. Ook vermindert het de vruchtbaarheid van vlooien, doordat het de hormoonproductie verstoort. Om die reden is Neem niet geschikt voor zwangere honden en katten.
Rosmarinus officinalis (Rozemarijn): voor het bestrijden van vlooien en teken. Het kruid heeft ook een anti- bacteriële werking en verzacht de huid.
Salvia officinalis (Echte salie): een lekker ruikend vlooien – en tekenwerend middel. Bijzonder is dat het aroma sterker wordt als het nat wordt, erg handig dus in ons regenachtige klimaat.
Tea tree (Melaleuca Alternifolia): De blaadjes van de Tea tree boom hebben een typische geur, die vlooien, mijten en teken afweert. Bij het maken van de olie moet ervoor gewaakt worden dat de concentratie van een aantal werkzame stoffen niet te hoog is, omdat dat kan leiden tot huidirritatie en neurologische reacties. In verdunde vorm zijn deze bijwerkingen er niet.
Gemak dient de mens
De natuur biedt dus een scala aan planten, kruiden en bomen met een werende werking tegen vlooien, mijten en teken. De genoemde voorbeelden hierboven zijn slechts een greep. Om het goede middel voor jouw huisdier te vinden kan een zoektocht zijn. Welke combinatie werkt het best? En moet je dan verschillende (verdunde) essentiële oliën naast elkaar gebruiken?
Uit gemak kiezen diereigenaren soms toch voor een chemisch middel. Ook al betekent dat dat hun dier risico loopt op het krijgen van ernstige neurologische bijwerkingen. Van epileptische aanvallen, spiertremoren en ataxie tot overlijden aan toe. De media publiceerden de laatste jaren genoeg verontrustende getallen van dieren met ongewenste reacties op de chemische vlooien- en tekenpillen. Een bekend merk als Bravecto heeft de bijwerkingen zelfs in hun bijsluiter opgenomen, maar mag nog steeds worden verkocht. Middelen met dezelfde werkende stof isoxazoline – Nexgard, Simparica en Credelio – liggen ook nog zonder waarschuwing bij dierenartsen en dierenspeciaalzaken op de plank. Dat kan zomaar.
Diereigenaren moeten zelf weten welk risico zij willen lopen met hun huisdier. Het bestrijden van vlooien, mijten en teken met natuurlijke middelen vraagt wel wat meer inspanning omdat het frequenter moet worden aangebracht. Maar ook hier dient gemak de mens. De werkzame ingrediënten zijn gelukkig allemaal bij elkaar in een flesje geSTOPt. Dus dat scheelt alweer een heleboel zoekwerk. Toch? En loopt je dier geen gevaar.