Uit de praktijk van Evelien... hoe pijn de angst voor geluid versterkt

Het vermoeden dat er bij honden een relatie is tussen pijn, geluidsgevoeligheid en angsten bestond al langer. In 2018 werd dit vermoeden bevestigd door een publicatie in ‘Frontiers in Vetenary Science’: de relatie is er wel degelijk. Zeker in de komende tijd dat er door vuurwerk weer veel knallen op straat zijn, is het belangrijk dat een dierenarts uitsluit dat een bange hond wellicht pijn heeft. Pijn vergroot de angst voor harde geluiden.

Het onderzoek

In dit onderzoek * werden twee groepen honden met elkaar vergeleken. Beide groepen hadden last van geluidsgevoeligheid. De ene groep was daarnaast verder gezond. De andere groep had last had van pijnlijke aandoeningen van spieren en/of gewrichten.

Er kwam een aantal duidelijke verschillen naar voren tussen beide groepen. In de groep met pijn was de gemiddelde leeftijd waarop de hond bang werd voor geluiden, 4 jaar later dan in de gezonde groep. Deze honden waren eerst dus niet bang voor geluiden, maar zijn dat in de loop van de jaren wel geworden. Klachten van spieren en gewrichten ontwikkelen zich ook pas op latere leeftijd.

Wat verder opviel bij deze groep met pijn was dat zij veel meer generalisatie van angst voor de omgeving lieten zien, dus voor de plek waar de hond ooit was geschrokken. Ook vermeden de pijnlijke honden de interactie met andere honden (uit angst voor pijn).

Als de honden met pijn behandeld werden met pijnstillers, reageerden ze daarna even goed op behandelingen voor geluidsgevoeligheid als de gezonde honden. Het is dus heel belangrijk voor dierenartsen en gedragstherapeuten om bij geluidsgevoeligheid van honden uit te sluiten dat er sprake is van pijn gerelateerde klachten.

Waarom nu aandacht voor pijn en angst?

De tijd van vuurwerk komt er weer aan en veel honden zijn hier bang voor. Vaak zie je dat als honden ouder worden ze ook bang kunnen worden voor vuurwerk, terwijl ze dat eerst niet waren. Aan de andere kant kampen veel oudere honden ook met gewrichtsproblemen en dus pijn. Hier zou bij een aantal honden dus een directe relatie tussen kunnen zijn: pijn en angst. Maar bij oudere honden kan angst ook komen doordat ze zich minder capabel voelen. Ze worden minder sterk, minder snel, misschien doof of blind, dus alles wordt lastiger. Aan een aantal van deze ouderdomsklachten kun je niet zoveel doen, maar aan pijn wel.

Mogelijkheden bij pijn

Als een hond ernstige pijn heeft zijn reguliere pijnstillers meestal de enige optie. Deze geneesmiddelen onderdrukken echt de pijn en remmen de ontsteking. Ze kunnen echter ook bijwerkingen geven in het maagdarmkanaal (braken en diarree). Daarom kan het prettig zijn om in gevallen van minder pijn of in combinatie met reguliere pijnstillers gebruik te maken van natuurlijke producten. Er zijn verschillende planten waarvan bekend is dat zij een pijnstillende werking bij ontstekingen kunnen hebben. Het gaat dan om veel gebruikte planten als Boswellia serrata (Wierookboom), Curcuma longa (Kurkuma) en Solidago virgaurea (Echte guldenroede). Daarnaast zijn er supplementen met bouwstoffen op basis van glucosamine en chondroïtine om de gewrichten soepeler te houden. Soms zijn hier ook nog pijnstillende kruiden aan toegevoegd. Tot slot kunnen ook Omega-3 vetzuren bijdragen aan de vermindering van de ontsteking. Honden met pijn kunnen ook veel baat hebben bij acupunctuur.

* Noise sensitivities in Dogs: An Exploration of Signs in Dogs with and without Musculoskeletal pain using Qualitative Content Analysis- Frontiers in Vetenary Science, Perspective, 13 February 2018 https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fvets.2018.00017/full