Door Dierenarts Evel... op
Oorontstekingen bij honden en katten komen regelmatig voor. En dat is heel vervelend voor het dier en voor jou als baasje. Een dier met een oorprobleem heeft daar last van. In de vorm van jeuk en ontsteking en als het heel erg is ook pijn. Oren zijn echt gevoelige organen bij onze huisdieren. Is een dier eenmaal bekend met oorproblemen, dan komt het vaak met enige regelmaat weer terug. Zeker als er geen duidelijke oorzaak voor is gevonden, die aangepakt kan worden. Er zijn wel duidelijke verschillen in oorzaken tussen honden en katten, waardoor zij een oorontsteking krijgen.
Oorproblemen bij de hond
Huidallergie
De oorschelp van onze huisdieren is bekleed met huid, zowel aan de buitenkant als aan de binnenkant. Vandaar dat er ook haren in het oor groeien. Dieren met huidproblemen hebben daarom ook vaak oorproblemen. Dit laatste zie je vooral bij honden. 80% van de oorontstekingen bij honden worden eigenlijk veroorzaakt door een huidallergie. Soms zijn de oorproblemen zelfs de enige uiting van het allergie probleem. Lukt het om de oorzaak van de allergie weg te nemen, zoals bij een voedselallergie, dan zullen de huid- en oorproblemen ook verdwijnen.
Pollenallergie
Bij een pollenallergie is dat veel lastiger. Je kunt een hond niet binnen opsluiten als er pollen in de lucht zitten. Er zijn wel een aantal mogelijkheden om bij een pollenallergie de klachten te verlichten. Als bij een pollenallergie is vastgesteld (door bloedonderzoek of een huidtest) voor welke pollen de hond allergisch is, kun je gebruik maken van desensibilisatie (via injecties met de pollen in een verdunning) of van producten met -homeopathische- verdunningen van deze pollen. De homeopathische verdunningen geef je aan je hond (of kat) tijdens het pollenseizoen. Het beste resultaat hiervan krijg je als je op tijd, dus net voor het pollenseizoen, begint met geven. Veel honden en katten hebben hier baat bij en hebben dan duidelijk minder jeuk. Ook het afnemen van je hond met een vochtig washandje, nadat je buiten hebt gewandeld, kan de hoeveelheid pollen op je hond verminderen. Het regelmatig wassen van de kleedjes waar je hond op ligt, kan ook bijdragen om de pollenbelasting in huis zo laag mogelijk te houden.
Lees hier meer over desensibiliseren
De bouw van het oor
De bouw van het oor en de hoeveelheid haren in het oor zijn een belangrijke factor bij honden, voor het ontwikkelen van een oorontsteking. Honden met hangende oren zijn gevoeliger en ook honden met veel haar in het oor. Als er te veel haar aanwezig is in het oor, raakt het oor verstopt. Het oorsmeer kan dan niet meer vanzelf uit het oor gewerkt worden tijdens het kauwen. Er ontstaat dan een goede voedingsbodem voor bacteriën om te gaan groeien. Bij deze honden is het belangrijk om de oren regelmatig haarvrij te maken. Dit kun je zelf, of door een ervaren hondentrimmer laten doen.
Zwemmen
Tot slot een factor die vaak een rol speelt bij jachthonden, die ook waterwerk doen, is zwemmen in vies water. Ook dit kan bij bepaalde honden leiden tot een oorontsteking. Heel belangrijk is het dan ook om na het zwemmen de oren van je hond goed schoon en droog te maken. Het preventief gebruik van een natuurlijk oorproduct voor het zwemmen kan ook helpen om het oor te beschermen.
Ondersteun als het nodig is
In het algemeen geldt: is een oor gezond: afblijven! Het lichaam is heel goed in staat om oren optimaal gezond te houden. Alleen als er sprake is van een ontsteking/irritatie moet je iets met het oor gaan doen. Het is altijd verstandig om een dierenarts naar het oor te laten kijken, zodat het zeker is dat het alleen om een uitwendige oorontsteking gaat en dat het trommelvlies intact is.
Oorproblemen bij katten
Oormijten
Bij katten spelen hele andere oorzaken een rol. Bij kittens zijn het vooral oormijten die problemen geven. Deze zijn heel besmettelijk en komen vaak mee uit het nest. Ze zijn wel goed te vinden door een dierenarts en te behandelen met anti-parasitaire middelen.
Recidiverende oorontsteking
Als een oorontsteking steeds terugkomt is er meestal iets anders aan de hand in de vorm van een onderliggend probleem. Een mogelijke oorzaak is een middenoorpoliep. Deze poliepen ontstaan meestal ten gevolge van virusinfecties van de voorste luchtwegen. Dieren die poliepen ontwikkelen, hebben vaak als kitten niesziekte gehad. Ook lijkt er een genetische gevoeligheid voor poliepen te zijn bij de Maine Coon. Poliepen vanuit het middenoor kunnen twee kanten opgroeien: naar buiten via het trommelvlies. Dan zie je ze in het oor zitten of naar binnen via de buis van Eustachius en dan komen ze uit in de keelholte. Poliepen moeten altijd verwijderd worden via een operatie. Ondersteuning met natuurlijke producten om een terug groeien van de poliep te voorkomen is mogelijk, maar niet altijd effectief.
Poliep in het oor
Ik heb ooit een jonge Maine Coon kater, die al een keer geopereerd was aan een poliep in zijn oor, ondersteund met homeopathie. Hij kreeg een terug groei van de poliep (de eerste keer was de poliep via het oor verwijderd) en moest voor een tweede keer geopereerd worden via een ingrijpender operatie. Daarnaast kreeg hij een homeopathisch constitutie middel. Dit had veel effect op zijn gedrag en zijn algehele gezondheid. Hij heeft daarna geen terug groei meer gehad van de poliep.
Middenoorontsteking
Een andere reden voor een steeds terug kerende uitwendige oorontsteking is een middenoorontsteking vanuit de buis van Eustachius, ook ten gevolge van virussen in de voorste luchtwegen. Een middenoorontsteking is vaak lastig vast te stellen, maar met een CT- scan is het tegenwoordig wel goed in kaart te brengen. Het maken van een CT-scan doe je alleen bij ernstige chronische gevallen via een dierenarts specialist op keel, neus en oor gebied.
Invloed van voeding
Allergie, jeuk en ontsteking
De eerste stap waar altijd goed naar gekeken moet worden, is de voeding van je hond of kat. Als er aanwijzingen zijn dat er mogelijk sprake kan zijn van een voedselallergie, dan moet dat serieus opgepakt worden samen met een dierenarts. Bij een echte voedselallergie is een bepaald bestanddeel uit de voeding de reden, waardoor het lichaam allergisch reageert via jeuk en ontsteking. Als je dat bestanddeel uit de voeding laat, zullen de jeuk en ontstekingsklachten ook verdwijnen. De gevoeligheid (= de allergie) voor dat voedingsbestanddeel blijft echter wel bestaan en het dier kan nooit meer dat bestanddeel eten zonder klachten te krijgen. Als eigenaar moet je dus heel goed blijven opletten wat je aan je dier geeft. Dit geldt niet alleen voor de gewone voeding, maar ook voor alle andere dingen: knabbels, snoepjes en snacks die je dier van jou krijgt of van andere mensen (dit laatste geldt vooral voor honden). Lees hier meer over een gezonde huid en vacht en over het belang van goede voeding.
Preventieve mogelijkheden op natuurlijk gebied
Omega-3 en L-Lysine
Als de voeding op orde is zijn er daarnaast nog verschillende mogelijkheden op natuurlijk gebied om je dier te ondersteunen. Je kunt dan denken aan bepaalde voedingssupplementen. Veel gebruikt om ontstekingen te verminderen, zijn preparaten met geconcentreerde Omega 3-vetzuren. Om de weerstand tegen virussen te vergroten, wordt bij katten, vaak gebruik gemaakt van puur en alleen het aminozuur L-Lysine.
Probiotica
Als dieren veel antibiotica hebben gekregen voor de behandeling van hun oren kan het zinvol zijn om de darmen te ondersteunen met probiotica (= gezonde bacteriën in een poeder) gedurende een bepaalde periode. Ook kunnen detox middelen (= samengestelde producten met plantaardige extracten) zinvol zijn, om de uitscheidingsorganen van het lichaam: de lever en de nieren, te ondersteunen in hun functie. Meer over probiotica en de veelzijdige werking? Klik hier.
Geneeskrachtige planten om in te zetten
In het oor zelf kan je gebruik maken van een mild oor product op basis van natuurlijke ingrediënten. Een aantal planten wordt hiervoor vaak gebruikt:
- Echinacea
- Ledum
- Chamomilla
- Menthol
Echinacea angustifolia (Smalle purperhoed) is familie van de bekende Echinacea perfolata en heeft een positief effect op het afweersysteem. Verder staat deze plant bekend om zijn ontstekingsremmende werking. Het extract van deze plant is werkzaam tegen bacteriën, virussen en schimmels.
Ledum Palustre (Moerasrozemarijn) werkt jeukstillend en stimuleert de genezing van wondinfecties. Het is vooral bekend vanwege zijn werking na insectenbeten. Het voorkomt roodheid en jeuk.
Matricaria chamomilla (Echte Kamille) heeft een duidelijke werking tegen bacteriën, virussen en schimmels. Het vermindert roodheid, zwelling van het oor en bevordert herstel.
Mentholum (mentol) werkt verkoelend en vermindert jeuk.
Deze oordruppels kun je van tevoren (= preventief) inzetten, bijvoorbeeld als je hond gaat zwemmen of behandelend (= curatief) als er oorklachten zijn.
Neem oorklachten altijd serieus en laat de oren van je dier bekijken door een dierenarts.
Wil je meer ervaringen van professionals en diereigenaren lezen?
- Je zou er bijna rode oortjes van krijgen... zo blij zijn klanten met deze druppels.
- Schone oren voor rottweiler Kayjay
- Kun je me niet horen? Oorontsteking…
- Meer over oorpijn – oorontsteking - oormijt - oorjeuk
Ook de andere verhalen uit de Praktijk van dierenarts Evelien lezen? Lees ze hier
Wil je meer over Evelien van der Waa lezen? Neem dan een kijkje op haar eigen site.