Door Anoniem op
Deze weken staan nog in het teken van Koning Winter, maar de dagen worden al langer en voor we het weten staat het voorjaar voor de deur. De paarden mogen naar buiten, maar dat kan helaas nare gevolgen hebben. Staart- en maneneczeem (SME) wordt veroorzaakt door een allergische reactie op het speeksel van een culicoïdes mugje. Deze mugjes komen vanaf het voorjaar voor, vooral in bos- en waterrijke gebieden. Gelukkig kun je al vanaf februari/maart je paard(en) weerbaarder maken tegen de reacties op de muggensteken later.
Afweerreacties verminderen
Een goede start is om na de winter het immuunsysteem te ontlasten. Je geeft dan een detox - of drainagekuur voor darmen, lever, blaas, nieren en/of het lymfestelsel. Dan kunnen opgehoopte afvalstoffen makkelijker worden afgevoerd. Meestal is een maand voldoende. Had je paard vorige jaren heftige jeuk, zwellingen of rode huid? Begin dan nog wat eerder met een detox en doe de drainagekuur eventueel wat langer en geef ook nog een kuurtje in de herfst.
Voor later in het voorjaar zijn er middelen op de markt die de gevoeligheid van je dier in het algemeen - voor muggensteken in het bijzonder - nog aanpakken. Dat heet desensibiliseren. De ervaring leert dat een dagelijkse dosis de reacties op de steek van de mug sterk kan verminderen. Vaak zozeer dat je dergelijke middelen in het volgende seizoen dan niet meer hoeft toe te passen.
Als de mugjes er al zijn
Voorkomen is beter dan genezen. Word je niet gestoken, dan hoef je ook niet te krabben of te schuren! De mugjes zijn aan de randen van de dag actief. Hou een gevoelig paard wat langer (tot een uur of 11) op stal en haal het dier in de middag wat eerder op de middag - vanaf een uur of 3 - uit de wei. De mugjes zijn geen goede vliegers en houden niet van winderige omgevingen, zoals open polders of aan zee. Je kunt ook overwegen om het paard tijdelijk uit een bosrijke omgeving te halen. Met een insectenwerende spray kun je muggen en vliegen op een afstand houden. Veel mensen dekken hun paarden af met dekens. Er zijn inmiddels speciale dekens beschikbaar, die ook de hals en buik bedekken. Het vermindert dan wellicht de aantrekkelijkheid voor muggen om een aanval uit te voeren, maar helemaal afdoende is het nooit. Een muggebeet is al voldoende om het immuunsysteem te triggeren. En zodra je gaat zweten onder een deken… dan wil je krabben. En als dat niet kan, dan krijg je stress. Dat geldt ook voor paarden. Hou je dieren dus goed in de gaten en maak hun omgeving zoveel mogelijk insectenvrij, met een schone stal, zorg dat de mest is opgeruimd en hou alle lichten gedoofd!
Toch gestoken?
Is het dier ondanks je inspanningen toch gestoken door dat lastige mugje? Dan kan het gebruik van lotions of zalf een verkoelende en verzorgende werking hebben. Sommige producten helpen ook bij een sneller herstel van de huid. Is het immuunsysteem erg van slag en is er sprake van een allergische reactie dan wordt er ook wel eens gekozen voor een tijdelijk werkende injectie met corticosteroïden. De jeuk zal beslist afnemen, maar helaas dus maar voor korte duur. Wat dan wel te doen? Pak de oorzaak aan.
Staart- en maneneczeem kent meerdere oorzaken
Er zijn meer oorzaken voor staart- en maneneczeem. Niet alleen is een eenduidige diagnose lastig te stellen omdat er nog geen (100%) betrouwbare testen zijn. Dus zie je je paard schuren of merk je een ontsteking rond de hoef op? Dan hoeft dat niet altijd van een muggensteek te zijn. Zo kunnen fluctuaties in de bloedsuikerspiegel of een verhoogde zuurgraad een paard vatbaarder maken voor allergie en eczeem. Ook verkeerd voer (te veel of te nat kuilvoer) en insulineresistentie, die veelal ontstaat door het eten van te veel jong raaigras met een hoog fructosamine-gehalte, worden daarom in verband gebracht met het ontstaan van staart- en maneneczeem. Helaas zijn er nooit wondermiddelen beschikbaar.
Voor een optimale conditie van je paard is het in deze gevallen goed om een schrale maar uitgebalanceerde voeding aan te bieden, naast allerlei andere middelen die het afweersysteem ondersteunen, een gezonde stofwisseling stimuleren en problemen met huid, vacht, spieren en hoeven kunnen voorkomen of behandelen. En vergeet de detox niet: een schoon lichaam aan het begin van het seizoen kan weer veel meer prikkels aan.
Dierenartsen en - speciaalzaken kennen het probleem van SME. Overleg bij twijfel zo snel mogelijk met hen of neem een kijkje op onze website voor meer informatie. Je kunt je vragen ook per mail of telefoon bij ons neerleggen.