Overgewicht bij de hond en kat ontstaat vaak door een teveel aan suikers in voeding. Het zijn de verborgen suikers die sluipend elke keer steeds een beetje meer gewicht toevoegen aan het dier. Hoe snel dat gaat hangt van veel factoren af: de hoeveelheid suikers, de mate van beweging, de spijsvertering en de stofwisseling. In dit artikel focussen we op het herkennen van overgewicht, de verborgen suikers in voeding en snacks en de gevolgen daarvan voor de gezondheid. Het goede nieuws is dat je je dier ook goed kunt ondersteunen om zijn overgewicht kwijt te raken. Een gezonde suikerbalans is daarbij van groot belang.
Hoe herken je overgewicht?
Of je hond of kat te zwaar is kun je zien aan de vorm van zijn lichaam en het voelbaar zijn van de ribben.
Onderstaande schema’s worden vaak gebruikt bij het bepalen van een gezond gewicht bij de hond en kat:
Als de ribben goed te voelen zijn onder een dun laagje vet dan spreek je van een gezond gewicht. Als de ribben minder goed te voelen zijn moet je alert worden, maar kun je ze helemaal niet meer voelen dan is je hond of kat echt zwaarlijvig. De buik is dik en de taille ontbreekt.
Andere signalen van overgewicht:
- Verminderde activiteit
- Sneller moe: houdt een wandeling of een spelletje minder lang vol
- Moeizaam bewegen, pijn
- Kortademig
- Raakt bij warm weer sneller oververhit
- Grote eetlust
- Doffe vacht, kwetsbare huid, vetbulten
- Urineverlies
Verborgen suikers, steeds een beetje zwaarder
In veel brokken zitten veel koolhydraten. Ook suiker is een koolhydraat. Oorspronkelijk zijn dit goede leveranciers van energie, maar als deze niet verbruikt wordt of het aanbod is te hoog, dan zal het lichaam het teveel opslaan als lichaamsvet. Een voorraadje voor de toekomst. Als je het laat bij het geven van brokken op vaste eetmomenten per dag en je houdt je aan de voorgeschreven hoeveelheid, dan zal een dier er niet te zwaar van worden. Het gaat mis als je denkt dat je dier niet genoeg krijgt met de op de verpakking aangegeven dosering: hij kijkt nog zo hongerig, hij vraagt om meer. De verleiding is groot om het dier dan wat toe te schuiven bij de maaltijd van het gezin. Dit zijn vaak voedingswaren die niets toevoegen aan de gezondheid van het dier. Het wordt als vet opgeslagen.
Het is goed om te beseffen dat een aangegeven dosering op een verpakking slechts een richtlijn is. Ook al houd je je daar netjes aan, het kan gebeuren dat je dier toch dikker wordt. Gewichtstoename is ook afhankelijk van de mate van beweging, het ras, de leeftijd en aanleg.
Past de voeding bij de levensfase?
Niet alleen de hoeveelheid maar ook de energiedichtheid en verteerbaarheid zijn belangrijke factoren. De voeding is niet altijd even goed afgestemd op de leeftijd, beweging en de behoefte van het dier in de specifieke levensfase. Zo kan het geven van energierijke puppyvoeding aan een dier van een jaar oud leiden tot overgewicht. Hoeveel groeit het dier nog? Als het dier is uitgegroeid kan het met minder voeding toe.
Oudere dieren zijn minder actief. Niet alleen daarom hebben ze een lagere energiebehoefte, maar ook omdat een oude hond of kat een lager basaal energieverbruik heeft dan een jonger dier. Als je daar de voeding niet op aanpast sluipt het overgewicht erin.
Wees ook alert op het gewicht van je hond of kat na een castratie of sterilisatie. Hun hormoonhuishouding is zodanig veranderd dat ze toekunnen met minder voeding dan voor de operatie. Blijft het dieet hetzelfde, dan kan het gebeuren dat het dier ongemerkt steeds zwaarder wordt.
Tussendoortjes
Een andere verleider is, en dat zie je vaak bij honden, zijn de talloze beloningssnacks op een dag. Het lijkt maar een klein snoepje, maar al die snackjes bij elkaar leveren toch heel wat calorieën op. Tel daarbij de andere calorierijke tussendoortjes op en overgewicht is een feit.
Een tussendoorsnackje van bijvoorbeeld twee stukjes kaas voor een kat is te vergelijken met een dik belegde hamburger van 2000 kilocalorieën voor een volwassen mens van een gemiddeld lichaamsgewicht, dus ongeveer de dagelijkse behoefte aan kilocalorieën!
Waarom is het erg dat mijn dier te zwaar is?
Als een dier het teveel aan koolhydraten, suikers en vet opslaat in lichaamsvet, dan krijgt het daar vroeg of laat last van. Het lichaam maakt overuren om de lichaamsprocessen op een gezonde manier te laten verlopen. Maar op een gegeven moment lukt dat niet meer. Je dier laat klachten zien en kan er letterlijk ziek van worden. Dieren met overgewicht hebben een verhoogde kans op:
- Bewegingsproblemen, pijn en overbelasting vooral aan knieën, ellebogen en heupen
- Hart- en vaatproblemen
- Suikerziekte, diabetes
- Kanker
- Huidproblemen, vertraagde wondheling, vetbulten, plooivorming van de huid, doffe vacht
- Weerstandsproblemen: het immuunsysteem werkt minder goed, dus sneller ziek
- Verstopping in de darmen
- Vatbaarder voor oververhitting
Ondersteunen van een gezond gewicht
Het voorkomen van overgewicht is het meest liefdevolle wat je kunt doen voor een huisdier. Een dier met gezond gewicht voelt zich goed, beweegt gemakkelijker en belast zijn huid, hart, spijsvertering en stofwisseling minder. Zoek dus een gezonde leefstijl met een goede balans in voeding en bewegen. Wees je bewust wat er in de voeding van je dier zit. Lees de etiketten, controleer de hoeveelheid suikers en koolhydraten, kijk naar de samenstelling… is deze gezond voor je dier? Wat krijgt je dier nog meer binnen? En geef je dier zijn eten op vaste momenten van de dag. Zodat het daaraan went en afleert om tussendoor ook nog om eten te vragen.
Laat één persoon in een huishouden de hond eten geven, dan weet deze precies wat het dier binnenkrijgt. Verwacht geen resultaat binnen een week, neem een jaar de tijd om rustig het gewicht van je dier af te bouwen!
Vanzelfsprekend zorg je ervoor dat je hond of kat voldoende beweging krijgt. Zie de tips en weetjes onderaan dit artikel.
Als de suikerstofwisseling een zetje nodig heeft
Een aanpassing van het voedingsmanagement zal zeker effect hebben op het gewicht van je hond of kat. Maar als je merkt dat de gewichtsafname maar moeizaam gaat, kan het zijn dat de suikerstofwisseling een zetje in de rug nodig heeft. Een voedingssupplement kan dan het verschil maken.
Van ondergenoemde kruiden en mineralen is bewezen dat deze een regulerend effect hebben op de suikerbalans:
De kruiden Berberis vulgaris (Zuurbes), Brassica Oleracea italica (Broccoli), Carduus marianus (Mariadistel), Corylus avellana (Hazelnootblad), Cynara scolymus (Artisjok) en Rosmarinus officinalis (Rozemarijn) stimuleren de reinigende werking van de lever. Choline ondersteunt ook de lever en nieren evenals de prikkeloverdracht in de hersenen. De lever speelt een belangrijke rol bij een gezonde suikerbalans.
Cinnamomum ceylanicum (Kaneel) en Hibiscus sabdariffa (Chinese roos) hebben een positieve invloed op de stofwisseling. Ook de mineralen Fosfor, Jodium, Magnesium-citraat, Mangaan, Selenium en Zink-citraat en verschillende vitaminen ondersteunen de omzettingsprocessen in het lichaam.
Hormonen spelen ook een belangrijke rol bij de suikerhuishouding. Het plantje Agnus castus (Monnikspeper) en de mineralen Kalium en Koper hebben een normaliserende werking op de hormoonbalans.
De toevoeging van Foeniculum vulgare (Venkel), Glycyrrhiza glabra (Zoethout), Urtica urens (kleine Brandnetel) en Zingiber (Gember) ondersteunt een optimale werking van de maag, waardoor de spijsvertering en stofwisseling positief worden beïnvloed.
Vergeet ook niet de positieve bijdrage van Omega-3 olie aan de dagelijkse voeding. De vetzuren EPA en DHA bevorderen zorgen ervoor dat lichaamsprocessen beter verlopen en bevorderen een optimale stofwisseling. Hierdoor worden stoffen in voeding maximaal benut.
Overgewicht: tips en weetjes voor de hond
Naast aangepaste voeding is een gezond bewegingspatroon van essentieel belang bij gewichtsvermindering. Kijk echter goed naar wat jouw hond aankan. Als je je te zware hond meer wil laten bewegen, zal je dat stapje voor stapje moeten opbouwen en zorgen dat de gewichtsafname en de bewegingstoename met elkaar in de pas lopen. Kijk wat bij jouw hond past op dit moment en wees alert op de signalen, zoals genoemd in dit artikel. Pas daarop je belasting aan.
Niet alleen wandelen, maar ook fietsen met een zware hond is een goede vorm van beweging. Het is ideaal voor spieropbouw en vetverbranding, maar bouw het op. En kijk steeds of jouw hond deze afstand en intensiteit aankan. Voorkom overbelasting. Pas ook op met spelletjes met bal of frisbee, dat kan snel te zwaar zijn. En de abrupte bewegingen leiden gemakkelijk tot een blessure. Zwemmen is ook een ideale beweging voor het lichaam en de gewrichten worden minder belast. En wil je je hond op een speelse manier uitdagen om te bewegen, dan kan een voerbal een goede mogelijkheid zijn.
Afvallen? Denk eraan dat je beter kunt kiezen voor een gezond voedingspatroon op vaste momenten al dan niet met een supplement, dan dat je je hond laat vasten. Dat is ineffectief en schadelijk voor de gezondheid.
Overgewicht: tips en weetjes voor de kat
Een dikke kat kan echt heel ongelukkig zijn met zijn overgewicht. Behalve de eerder genoemde klachten speelt bij een te zware kat mee dat hij niet in staat zal zijn om zijn vacht te verzorgen. Gewoon omdat hij met zijn tong niet meer alle plekjes kan bereiken! Dat leidt niet alleen tot klitten en een onverzorgde vacht, maar ook tot veel stress. Voor een kat is wassen een therapie-momentje, daar voelt het dier zich goed bij. Een kat wil schoon zijn. Dus help hem als hij het zelf niet meer kan. Een kat wordt echt ongelukkig van viezigheid.
Wees bij dikke katten ook alert op urinewegproblemen. Door blaasgruis kan er gemakkelijk blaasontsteking ontstaan.
Als je wilt dat je kat afvalt zet hem dan niet ineens op een streng dieet. Daar reageren ze niet goed op. Ook hier geldt: stapje voor stapje en wees geduldig. Een supplement kan ondersteunen.
En blijf je kat uitdagen om te bewegen. Er zijn talloze spelletjes te bedenken. Balletjes en propjes papier zijn vaak favoriet. En heb je er weleens aan gedacht om het voer over verschillende plekken in huis te verdelen? Reken er maar op dat ook jouw lieve dikzak dan in beweging komt.